Het YouTube-kanaal van NOSop3 is samen te vatten als één groot succesverhaal, aldus Jonna ter Veer:
In 2015 was er nog nauwelijks nieuwscontent op YouTube te vinden. Het was hooguit een plaats om oude televisiebeelden op te dumpen. Jammer, want jongeren vanaf een jaar of 15 zijn ontzettend actief op dat kanaal. We hebben sinds begin vorig jaar flink geïnvesteerd in content voor YouTube, en het ging through the roof. Inmiddels zijn er meerdere miljoenen minuten video bekeken via ons kanaal.
Dat klinkt dus alsof NOSop3, na de prille start tien jaar geleden, wel echt een serieuze speler is geworden. Een speler die er ook nog eens in slaagt om de jonge doelgroep (of in elk geval blijkbaar een best grote doelgroep) te vinden.
Reden te meer om eens te kijken wat er dan zoal aan nieuwscontent op die YouTube-pagina verschijnt, in de hoop meer grip te krijgen op wat NOSop3 is.
Flits
Het introductiefilmpje op de hoofdpagina, dat de slogan ‘Nieuws om te delen’ draagt, maakt het geheel er nog steeds niet per se duidelijker op. In het filmpje zien we korte flitsen (want korte flitsen, zoals iedereen weet, dat is precies wat millenials willen), begeleid door bombastische muziek en beeldbrede kreten als:
We beleven
We zoeken naar antwoorden
Daesh?
Wat huur je voor 700 euro in deze steden?
We leggen uit
We brengen ver dichtbij
Dat riekt naar willekeurige zinsneden die bij elkaar gezet zijn. En dat zijn het ook. Want wat is nou het onderscheidende vermogen? Los van de contextloze, maar ongetwijfeld illustratief (en goed) bedoelde kreten zijn het stevige gemeenplaatsen; legio andere YouTubekanalen die uitleggen, beleven, zoeken naar antwoorden, ver dichtbij brengen. Nog niet echt iets te bespeuren waaruit de argeloze kijker zou moeten kunnen afleiden dat het daadwerkelijk om een serieuze nieuwszender gaat, die tot doel heeft te informeren over de toestand in de wereld. Die grappenstatistiek van eerder zit me ook niet lekker in dit opzicht.
Welnu, hoe ziet die nieuwscontent zelf er dan uit? Met een miljoen weggetikte minuten zijn de verwachtingen hooggespannen. (Hoewel dat ook deels te danken is aan de gigantische hoeveelheid filmpjes; ik roep even de ‘49 updates per dag’-statistiek in herinnering, verdeeld over een stuk of zes outputkanalen.)
Spijkers
Het stukje dat je nu leest is natuurlijk best dik aangezet. Er verschijnen ook filmpjes die illustratief zat zijn, in de trant van ‘dit is wat we weten over X’. Functioneel en zonder al te veel opsmuk. Maar spijkers op laag water zijn er genoeg. Zoals deze spoof op de gewraakte ‘ravottende jongens’-video van SIRE, ‘om de discussie wat verder te helpen’, zoals de beschrijving ons tongue-in-cheek mededeelt. De spoof bestaat uit een vrij exacte herbeleving (i.h.k.v. we beleven) van het originele ravottendejongensspotje, met als verschil dat in alle beelden geen jongens, maar juist meisjes aan het ravotten zijn geslagen. Of deze, waarin de coalitievorming wordt vormgegeven als een koddig, tergend traag Whatsapp-gesprek (de intentionele koddigheid leid ik af uit het gebruikte iMovie-muzakje).
De comments onder deze filmpjes zijn op zijn mildst negatief te noemen. Maar zelfs dát blijkt onderdeel van het image van NOSop3. Thijs van den Houdt vertelt over een andere mislukte filmpjes-campagne:
Op Facebook – het belangrijkste kanaal van Op 3 [daar is de snelle afkorting! – DO] – regende het boze reacties… Het is top om op zo’n moment op Facebook te zitten, want je kunt real time in gesprek gaan met je doelgroep zoals dat met een krant of televisie niet zou kunnen. Offline halen zou laf zijn, daar trappen ze niet in. We hebben samen een reactie opgesteld om onze excuses aan te bieden… Die korte afstand tot de doelgroep vind ik in bijna alle opzichten wenselijk als nieuwsmaker. Door de reacties te volgen heb je écht een beeld van wie er aan de andere kant van het scherm zit, dat is nuttig om je stijl op aan te passen.
Op zich een sympathiek gebaar om de hand in eigen boezem te steken. En in de kiem zijn het leuk geprobeerde, ironische gestes. Maar – niet om vervelend te doen – toch even dat lijstje met zinsneden uit het introductiefilmpje erbij pakken:
- Wat wordt er beleefd aan een remake van een reclamecampagne?
- Hoe helpt dit in het zoeken naar antwoorden? (Of in het ‘verder helpen van de discussie’?)
- Wat heeft dit ons uit te leggen?
Dat zijn vragen waarvan je kunt stellen dat ze misschien niet bij je op zouden moeten komen bij het zien van een item van de Nederlandse Omroepstichting, die conform de Mediawet tot taak heeft media-aanbod te verzorgen ‘op het gebied van nieuws, sport en evenementen dat zich bij uitstek leent [sic] voor gezamenlijke verzorging’. Naar aanleiding van wat ik zie, onderscheidt NOSop3 zich niet per se van de gemiddelde Dylan Haegens, alleen dan nog een heel stuk meer te hooi en te gras, met af en toe op zich een prima en informatief item ertussen.
Waar ik naartoe wil is dit. Een goed nieuwskanaal doet zijn best om zichzelf onzichtbaar te maken, en vooral niet de aandacht op zichzelf te vestigen. In de praktijk is dit onbegonnen werk: men heeft de mond vol als Philip Freriks zich verspreekt, als de entourage van het journaal wordt omgeturnd tot een stafeestje in een babyblauwe gymzaal vol lege boekenplanken, of als Annechien Steenhuizen de ‘r’ niet goed zou uitspreken. Maar NOSop3 lijkt juist de aandacht op zichzelf te willen vestigen, gepaard aan soms een flinke dosis onhandigheid (die dan weer de aanleiding vormen om het gesprek aan te gaan met de vermeende doelgroep). Of natuurlijk om maar aan die 58 grappen te komen.
En wat rest er dan nog van de nieuwswaarde?