Na maanden Who’s The Man online te hebben gedaan (tot vermoeiens toe) werd het tijd om te kijken of we nog meer spellen lekker houtje-touwtje via Google Spreadsheets konden spelen. Het werd een adaptatie van het spel Codenames. Hier lees je hoe je Codenames kan spelen met anderen, met behulp van je favoriete videobel-app en een online Excelbestand.
Geen zin in gedoe met Excel? Klik dan hier voor een speelklare, officiële versie van Codenames online.
Zonder lezen van start? Klik hier om het Excelbestand te downloaden.
Spelverloop (offline)
Klik hier voor een nog volledigere uitleg.
- 25 ‘spionnen’ liggen op tafel, in de vorm van 25 codenamen. Twee rivaliserende teams proberen als eerste contact te leggen met de spionnen van hun dienst, door de juiste codenamen uit te spreken. Ieder team heeft een spymaster die zicht heeft op welke codenamen bij hun team horen. Hun teamgenoten, de operatives, zien alleen de namen, dus zonder indicatie welke naam bij welk team hoort.
- De spymaster mag één woord noemen om de operative er in 60 seconden toe te bewegen de spionnen op tafel te identificeren – zonder uiteraard de codewoorden letterlijk te noemen. Hij laat het woord volgen door een cijfer, dat aangeeft hoeveel codewoorden de gegeven hint aanduidt.
- Hoe sneller je de codewoorden van jouw team raadt, hoe eerder je de overwinning behaalt. De spymaster kan dit bespoedigen door met één hint meerdere codewoorden aan te geven. Tegelijkertijd wil die ook geen codewoorden van de tegenstander aanwijzen. Om nog maar te zwijgen van de huurmoordenaar: als deze wordt aangewezen, dan is het team in één klap dood.
- Geen eigen spion gevonden? Dan gaat de beurt meteen naar de tegenpartij.
Leuk hoor, zit veel in, in dit spel. Nadat ik het diverse malen live in de corona-daluren had gespeeld, besloot ik om de uitdaging aan te gaan en ook hiervoor een Excelletje te brouwen. Niet wetende dat de makers van het spel zelf al een prima onlineversie hadden gemaakt, maar desalniettemin.
Spelverloop (online)
Om deze versie van Codenames te kunnen doen heb je twee platforms nodig. Voor het interactiegedeelte maak je gebruik van jouw favoriete videobel-app, voor het spelgedeelte maak je een speciale werkmap aan via Google Spreadsheet.
Hoe verder?
- Om te beginnen nodig je alle deelnemers uit voor de online werkmap (waarvoor je hier alvast mijn opzetje kunt downloaden), en je verleent ze bewerkrechten voor het bestand. Hiervoor heeft iedereen dus wel een Google account nodig.
- Dan is het tijd om teams te maken (team Blauw en team Rood), alsmede te bepalen wie de spymaster en wie de operative is.
- Teams klaar? Spel 1 kan van start! De operatives gaan daarvoor naar tabblad ‘spel 1 – OPERATIVES’, de spymasters gaan naar ‘spel 1 – SPYMASTERS’. De operatives zien alleen de namen van de ronde, de spymaster zien de namen in de kleur van hun team (rood of blauw), als ‘onschuldige burger’ (beige), of als huurmoordenaar (donkergrijs).
- Team Blauw heeft in spel 1 één codenaam meer en mag beginnen met het geven van een hint voor de codewoorden aan zijn operative(s). Als de operative het denkt te weten, zet z/hij een ‘x’ in het veld waar de codenaam staat en drukt op ENTER. Het vakje wordt de kleur die het woord had: blauw, rood, beige, of donkergrijs. De kleur die het vakje krijgt, geeft aan hoe het spel verder gaat (zie het offline-kopje hierboven).
- Heeft een team gewonnen? Wissel binnen de teams de rollen van spymaster en operative, en op naar de corresponderende tabbladen voor ‘spel 2’! Rood begint ‘spel 2’.
- Uitgespeeld? Maak alle x’jes die de operatives tijdens het spel hebben neergezet ongedaan, en je hebt weer een onbeschreven blad. Nu nog even de codewoorden ‘schudden’: ga naar het tabblad ‘data‘, selecteer de inhoud van kolom B (zonder de eerste rij), rechtermuisknop en ‘willekeurige selectie’. Schud dan ook meteen even hoe de kleuren op het speelveld terecht komen: pas de ‘willekeurige selectie’ (afzonderlijk!) toe op de kolommen D en E. Nu heb je een gloednieuwe set met codewoorden klaar staan voor de volgende keer.
Veel spelplezier!
Hoe werkt het bestand?
Bij het nadenken over hoe Codenames naar online kon worden gemigreerd maakte ik eerst een lijstje met losse componenten van het offlinespel:
- Er zijn kaartjes met codewoorden; genoeg kaartjes zodat het spel na een paar keren leuk en afwisselend genoeg blijft.
- Operatives zien hetzelfde speelveld als de spymasters, maar ze mogen niet de bijbehorende kleuren zien die de spymasters te zien krijgen.
- Een naam kan vier verschillende kleuren hebben, en die kleuren zijn altijd op dezelfde manier verdeeld over het speelveld (9 rood/blauw, 8 blauw/rood, 7 beige, 1 donkergrijs).
- Als operatives een codenaam definitief hebben ‘aangewezen’, dan verschiet de codenaam ook voor hen van kleur en weten ze of ze goed of fout zaten.
Eerst over die codewoorden. Dat was eigenlijk het moeilijkst. Het originele Codenames werkt naar eigen zeggen met codewoorden die ‘uniek zijn voor Nederland en België (plaatsnamen, cultuur, eten en drinken), woorden die in het Nederlands en Vlaams meerdere betekenissen hebben en woorden die in onze taal tot de verbeelding spreken of in verschillende categorieën passen’. Vrij specifiek dus, en dan ook nog eens 400 stuks. Ik had geen zin om de kaartjes uit het spel in te kloppen, maar het is toch nog lastig om online een geschikte woordenlijst te vinden die zich voor het spel leent. Na diverse probeersels kwam ik uiteindelijk uit bij verslagsonderwerpen van twee woorden of korter* op scholieren.com. Dat zijn er 868 in aantal, en ik moet zeggen: die lijst zit boordevol verrassingen.
* Langer dan twee woorden paste niet goed op de kaartjes.
(Je kunt natuurlijk ook zelf een betere woordenlijst vinden en invoeren; tips hiervoor zijn altijd welkom!)
Eigenlijk komt alles voor het Excelbestand – zoals wel vaker – samen in het tabblad ‘data’. Kolom A is een randomiser, als de ‘willekeurige selectie’-functie in Google niet werkt. (‘Mag je meteen vergeten,’ zou de geroutineerde docent zeggen.) Kolom B is de volledige lijst met codewoorden. Kolom C geeft het spel aan waar de namen aan worden toebedeeld (dus Spel 1 of Spel 2). En kolommen D en E geven aan hoe de kleuren over het speelveld zijn verdeeld.
De kleurcodes uit die laatstgenoemde kolommen maken hun opwachting in de tabbladen van de spymasters, waar de woorden overeenkomstig worden ingekleurd met behulp van conditionele opmaak van de cellen. De operatives krijgen hetzelfde speelveld met namen te zien, maar hier is de conditionele opmaak zo ingesteld dat de cellen alleen worden ingekleurd als de inhoud ‘x’ is. Precies: de manier waarop de operatives een codenaam ‘aanwijzen’.
Met deze materialen heb ik geprobeerd om het ‘oerspel’ zo dicht mogelijk te benaderen. Maar met deze basisregels kun je nu aan de slag om het spel verder naar je hand te zetten. Voeg bijvoorbeeld een derde team toe, werk met een groter veld, eigen codewoorden, een kleiner speelveld met minder codewoorden of juist een groter speelveld met meer codewoorden: leef je uit!
Ik vraag geen geld voor deze blog, maar als je dit nuttig vond en me financieel wilt steunen, dan mag dat natuurlijk! Dat kan via ↗️️Buy Me A Coffee of ↗️PayPal. Veel dank!
Bram Faber 