Eerdere delen van deze blogserie over vrouwelijke componisten: #1 | #2 | #3 | #4 | #5 | #6 | #7 | #8
De inzichten in dit artikel zijn ontleend aan een publicatie uit 2018 in het International Journal of Arts Management, “An international perspective on managing career as a woman composer”, geschreven door Sophie Hennekam, Dawn Bennett, Sally Macarthur, Cat Hope en Talisha Goh.
Naast het feit dat vrouwelijke componisten weinig inkomsten uit hun compositiewerk genereren, moeten zij vaak meerdere banen binnen en buiten hun eigen werkveld combineren. Slechts 35% van de respondenten in recent onderzoek onder vrouwelijke componisten beschreef zichzelf als ‘fulltime componist’. De meest genoemde nevenactiviteiten waren lesgeven, lezingen geven, het leiden van een schoolband of koor en administratief werk.
Hoewel veel componisten een nauwe relatie vonden tussen hun compositiewerk en andere functies, hadden ze moeite om een stabiel inkomen uit hun compositiepraktijk te genereren. Slechts 45 van de 225 respondenten hadden de afgelopen twaalf maanden inkomsten gegenereerd uit hun compositiewerk, en velen waren afhankelijk van externe financiering in de vorm van subsidies. Succes bij het verkrijgen van financiering werd vaak gekoppeld aan het eigen netwerk en sociaal kapitaal, dat een belangrijke rol speelt bij het in stand houden van een carrière in de kunst.
Ook onbetaald compositiewerk kwam veel voor, en hoewel meerdere rollen cruciaal waren voor de duurzaamheid van de carrière, benadrukten de componisten ook de financiële, emotionele, intellectuele en praktische steun van vrienden en familie. Een gebrek aan steun kon voor sommige componisten aanleiding zijn om helemaal te stoppen met componeren.
Uit het onderzoek bleek dat verschillende levensfasen leidden tot een verschuiving van prioriteiten voor vrouwelijke componisten. Het stichten van een gezin vergrootte de behoefte aan een stabiel inkomen en meer flexibiliteit in het werk, terwijl gezondheidsproblemen konden leiden tot veranderingen in de carrièreaspiraties, bijvoorbeeld door de eigen rol binnen een productie zo klein mogelijk te maken.
Ondanks deze uitdagingen kwam uit de bevindingen een sterke passie voor hun praktijk naar voren. Veel componisten hoopten dat hun hart voor componeren weer zou opleven als de omstandigheden dat toelieten.
Kortom, het ondersteunen en in stand houden van hun praktijk was een uitdaging voor vrouwelijke componisten. Ze hadden vaak meerdere banen en doen vaak onbetaald werk. Carrièreaspiraties leken mettertijd te verschuiven en hielden verband met familieverplichtingen en gezondheidsproblemen. Passie houdt ze echter, zoals vaker in de muziekwereld, op de been. De vraag blijft wel of je van passie je huur kunt betalen.
Bram Faber 