Op onregelmatige basis recenseer ik nieuw verschenen CDs voor Tijdschrift de Klarinet. Exact een jaar geleden recenseerde ik het album Joan Enric Lluna – Jazz Impact: Hommage to Bernstein.
Joan Enric Lluna combineert zijn werk als klarinettist met dirigeren en lesgeven. Daarnaast wist hij een gaatje in zijn agenda te vinden om Leonard Bernstein (1918 – 1990) in het zonnetje te zetten met deze cd-productie. Het is een interessante samenstelling van bekend en minder bekend werk van de Amerikaanse componist geworden, aangevuld met enige navenante stukken van nieuwe en oude vakgenoten. Voor de productie – waarvoor de opnames overigens al in 2018 plaatsvonden, Bernsteins eeuwfeest– wist Lluna een aantal kundige land- en streekgenoten te strikken: niet alleen in de persoon van pianist Juan Carlos Garvayo, maar ook op cello (Salvador Bolón), contrabas (Toni García), en slagwerk (Ignasi Doménech).
Met Garvayo brengt Lluna Bernsteins klarinetsonate ten beste, een repertoirestuk dat qua klankbeeld grappig genoeg dichterbij dat van Paul Hindemith staat dan bij de jazz die verder de toon van het album bepaalt. Het duo laat nog maar eens duidelijk horen waarom de sonate een van de ijkpunten vormt van de klarinetmuziek van de twintigste eeuw. De dynamische contrasten worden scherp aangezet, en zowel in lyriek als in vurigheid laten de twee Spanjaarden zich van hun beste kant horen. Net als veel van zijn landgenoten speelt Lluna op een Buffet Crampon Légende klarinet; een gegeven dat je duidelijk terug hoort in het typisch Franse, ietwat Hammondorgel-achtige vibrato in het chalumeauregister.
In de geest van het thema ‘klassiek ontmoet jazz’ wordt ook het Trio Op. 86 van Nikolai Kapustin gespeeld. Kapustin heeft last van wat ik maar even het Jean Françaix-complex noem: de bodem van zijn muzikale trukendoos is heel snel in zicht. Als je een aantal stukken van zijn hand hebt gehoord, dan heb je alle varianten wel gehoord, en is het verrassingselement er wel af. Een beetje als die ene collega die je voor de derde keer hetzelfde – op zichzelf best goeie – verhaal hoort vertellen. De uitstekend spelende uitvoerenden treffen hiervoor overigens geen blaam.
Jazz Impact draait om Bernstein, maar wie de Verenigde Staten, de klarinet, en het snijvlak van jazz en klassiek met elkaar verbindt, komt als vanzelf ook een beetje uit bij Benny Goodman. Aan deze klarinettist werden twee stukken opgedragen die op het programma staan: Benny’s Gig, een serie duo’s voor klarinet en contrabasvan Morton Gould, en het iets interessantere Riffs uit de Prelude, Fugue & Riffs, opnieuw een stukvan Bernstein, omgewerkt door Juillard-docent Scott Eyerly. Een Riff betekent in de jazz zoveel als een herhaald akkoordenschema; klassieke musici zouden misschien eerder spreken van een ostinatofiguur. Die komt duidelijk naar voren in dit grillige werkje, dat veel meer dan de klarinetsonate associaties oproept met de West Side Story. Datzelfde gezicht horen we terug in Lenny, de ode aan de Amerikaanse grootmeester die Oscar Navarro in 2018 schreef, waarin je duidelijk de puls herkent uit bijvoorbeeld Candide, met links en rechts een muzikale kwinkslag, zoals nagebootste kwastjes op een snaredrum (óp klarinet) en een vette vingerknip. Vanuit de hoogte kijkt Bernstein vast goedkeurend toe.
Bram Faber 